MẠC NGÔN VỚI GIẢI NOBEL VĂN
CHƯƠNG
Nobel văn chương là giải văn chương thế giới , nhưng hầu hết người được giải là da trắng , ít khi lọt qua Á Phi . Có lẽ người Âu Mỹ đọc văn Á Phi chưa thấm hết chăng ? Có lẽ văn hào Kipling nói đúng chăng ? ( Đông là Đông , Tây là Tây , Đông Tây không bao giờ gặp nhau )
Mạc Ngôn không phải là người Á Châu đầu tiên lãnh giải . TRước ông đã có người Nhật , Thổ Nhĩ Kỳ ... và người Hoa . Người Hoa mới lãnh giải gần đây là Cao Hành Kiện , không được nói tới rầm rộ như Mạc Ngôn vì họ Cao đã định cư tai Pháp rồi . Người ta nói nhiều tới Mạc Ngôn vì Mạc ở trong nước , viết lề trái (!) và vẫn được chính quyền cho đi nhận giải ! Ông lại còn tuyên bố xin chính quyền trả tự do cho Lưu Hiểu Ba , kẻ là cái gai mà chính quyền muốn nhổ bỏ !
Người ta nghi ngờ Mạc là người của chính quyền vì Mạc đi đậy đi đó , nhận giải này giải kia và sách in tự do , bán rất chạy , chứ không như Soljenitsine bị rất nhiều khó dễ , và bị cấm xuất cảnh đi nhận giải .
Ở trong nước thì Mạc được nhiều người khen và được Trương Nghệ Mưu dựng tác phẩm của ông thành phim .
TRong một nước mà các trí thức ( đặc biệt là các nhà văn ) hị nhòm ngó , soi bói rất kỹ từ thể xác tới ... tâm hồn ( ông Mộ Dung Tuyết Thôn đã từng than : " Khi Văn Chương Bị Thiến " , thì một nhà văn dám viết lên một tác phẩm lớn để phản kháng đáng cho ta muôn vàn trân trọng .
Bỏ qua chuyện người ta áp đặt Mạc vào lề phải hay lề trái , chỉ tính chuyện những tác phẩm của ông phong phú về lượng và tuyệt vời về chất đủ để ông là người đứng đầu Trung Quốc và lĩnh giải Nobel .
Tôi đọc gần 20 tác phẩm của Mạc : Đàn Hương Hình , Báu Vật Của Đời , Sống Đoạ Thác Đầy , Thập Tam Bộ , Trâu Thiến ( Ngưu ) , Con Đường Đau Khổ ( Lộ ) , Bạch Miên Hoa , Châu Chấu Đỏ ... thì thấy Mạc Ngôn quả là vĩ đại .
Người Âu rất thích Đàn Hương Hình , và hình như tác phẩm này được lưu ý trước nhất trong việc bình chọn . Tôi không phải là một nhà văn có tài và tôi cũng không thích cách viết , cách phê bình " tân văn học " hay " văn học tân hình thức " nên không thích Đàn Hương Hình bằng Báu Vật Của Đời ( Phong Nhũ Phì Đồn ) và Sống Đoạ Thác Đấy .
Trong những tác phẩm Vú Mẩy Mông Bự , Sổng Đoạ Thác Đấy , Trâu , Đường ... Mạc viết với một văn phong giản dị , trong sáng , nhưng toát lên một sự ứa máu mắt , rách lỗ tai , đứt từng khúc ruột của hàng tỷ người dân Trung Quốc .
Thân phận con người đến tận cùng của sự què quặt , đến biên giới khốc liệt cho bệnh hoạn tâm hồn . Hàng tỷ con người đâu biết tự do , dân chủ , nhân quyền là gì . Họ chỉ mong ( ao ước ) có được ngày hai bữa cơm lưng lửng và không bị chửi bới ... đánh đập ( hay không bị học tập ... phê bình ... vỗ tay ... )
Thân phận của một dân nhược tiểu ( hay Đại Cường , có 6000 năm lịch sử ) triền miên trong đói rét , bệnh tật , nhục nhã và ... bị bắt phải ngớ ngẩn , ngu đần , dễ uốn nắn ( Lỗ tấn nói : " dân tộc ta có hai hạng người : hạng làm nô lệ và hạng muốn làm nô lệ mà chẳng được " )
Ôi ! Khi người ta dói như cào , cấu trong lòng , đói mờ mắt , đói run chân tay ...( bị bắt buộc mà không còn cách nào chống đối được ) năm này qua năm khác thì còn đâu niềm tự trọng , phẩm giá , nhân cách ...
Một cô bé hơn mười năm mới được ăn thịt ( chỉ là vài miếng nhỏ ) tháy có da có thịt , đẹp đẽ hơn lên
Một cô trí thức thành thị đi theo cách mạng , đói mờ mắt đến nỗi chạy theo anh coi bếp hiến thân để được ăn cái bánh bao
Một em bé ở thôn Na Oa bị xẻ ra ăn thịt trước mắt mọi người
Một ông lão làm thôn , xã , chỉ vì thèm miếng giái trâu thiến mà không được ăn nên đã thù hằn người kia
Một anh kia thấy người ta bày tượng lãnh tụ lăn lóc bên đường để bán , bèn mua lấy , kiếm sơi giây đeo lên cổ để sớm tối chiêm ngưỡng , bị người ta quy tội phản động vì ... dám treo cổ lãnh tụ lên ( dĩ nhiên tội phản động phải xử chết ) ...
Ôi những chuyện không thể cười , không thể khóc mà nước mắt nó chỉ có thể chảy xuống tim , xuống bụng , lên tim ... mà thôi ! Còn hơn là hình ảnh nửa khóc nứa cười của ông Nguyễn Mạnh Tường !
Những truyện của Mạc Ngôn cũng như những truyện của Lý Nhuệ , Giả Bình Ao , Dư Hoa , khiến tôi nhớ tới những tác phẩm cổ điển : Nho Lâm Ngoại Sử , Quan Trường Hiện Hình Ký , Những Chuyện Quái Dị Hai Mươi Năm Gần Đây .
Mỗi lần đọc Mạc Ngôn tôi lại thấy khá là mệt ( Truyện Đàn Hương Hình ghê quá , đọc mệt quá , tôi lại lướt nhẹ vì ... sợ đau tim ) Tôi lại nhớ tới một nhà phê bình Pháp nói phim Cyclo ( đạo diễn Pháp , quay tại Việt Nam ) hay quá vì xem xong ta thấy ... mệ rã rời ! Hay là ngày nay người ta lại muốn bắt chước văn hào đời Đường : Ngữ bất kinh nhân tử bất an !
Ở Việt Nam , Mạc Ngôn được nhiều người biết đến . Tôi không biết người ta đọc Mạc nhiều vì nghe lời đồn , tò mò , hay mua về trưng ở phòng khách cho ... oai !!! Đó là chưa kể những người không hề đọc nhưng thích nói tới Mạc , bàn luận về Mạc ... Buồn thay ... số người này không ít đâu !!!
Khi Mạc Ngôn được giải No bel thì lại rộ lên người khen , người chê và ... có người khen nhưng lại nói Mạc Ngôn còn nợ Việt Nam một điều . Đó là người ta nói tới cuốn Ma Chiến Hữu .
Người ta bảo Mạc Ngôn nói về cuộc chiến biên giới 1979 cho Trung Quốc là có chính nghĩa > Mạc Ngôn ca tụng chủ nghĩa anh hùng cách mạng của Trung Quốc .
Tôi cho là đa số đều không biết đọc sách . Nếu đọc Mạc Ngôn nhiều thì sẽ thấy ông không ca tụng chiến tranh , không vơ vào chính nghĩa cho phe mình nước mình (!) , ông không hề ca tụng anh hùnh (!)
Nếu ca tụng anh hùng thì ông đã chẳng nhạo báng Mao Trạch Đông như thế ! Đã chẳng coi " Thời đại Mao Trạch Đông là thời đại tồi tệ " như thế !
Ông nói về thông tin chính thức , thông tin của chính quyền như thế không có nghĩa rằng ông tin như thế , ông nghĩ như thế .
Nhân vật ra trận biên giới được công nhận anh hùng không có nghĩa là Mạc công nhận anh hùng
Anh ta nghe tiếng súng đối phương , sợ quá , chổng mông lên chạy , bị trúng đạn địch , chết trong tư thế chổng mông ! Người ta bèn vẽ vời lên là anh ta chổng mông lên đỡ đạn cho bạn ! Thế là anh hùng ! Thế là tô vẽ lên đều đều ! Một sự nhạo báng như thế mà người ta không nhận ra , người ta nghĩ Mạc Ngôn ca tụng anh hùng !
Chính Mạc Ngôn , trong cuốn Tự Bạch đã nói rằng : trong truyện của tôi không có nhân vật chính , không có anh hùng , không có .....
Không hiểu sao người ta vẫn nói Mạc Ngôn ca tụng anh hùng? Phải chăng người ta không biết đọc sách ?
Hiện tôi chỉ thấy hai người biết đọc Ma Chiến Hữu là nhà văn Vũ Ngọc Tiến , tác giả những truyện Âm Bản Chiến Tranh , Vị Phồn Thực , Chù Mìn Phủ và Tôi , và nhà văn Bảo Ninh , tác giả Nỗi Buồn Chiến Tranh !
Chẳng lẽ mà ít người biết đọc như vậy sao ?
Ôi cụ Nguyễn Trãi ôi ! Trí Thức như sao buổi sớm ! Người biết đọc như lá mùa Thu !
Chân Diện Mục
ngoài Mạc Ngôn ra , nên đọc :
-Cao Hành Kiện
- Lý Nhuệ
- Giả Bình Ao
- Dư Hoa
- Tân Tử Lăng
Nobel văn chương là giải văn chương thế giới , nhưng hầu hết người được giải là da trắng , ít khi lọt qua Á Phi . Có lẽ người Âu Mỹ đọc văn Á Phi chưa thấm hết chăng ? Có lẽ văn hào Kipling nói đúng chăng ? ( Đông là Đông , Tây là Tây , Đông Tây không bao giờ gặp nhau )
Mạc Ngôn không phải là người Á Châu đầu tiên lãnh giải . TRước ông đã có người Nhật , Thổ Nhĩ Kỳ ... và người Hoa . Người Hoa mới lãnh giải gần đây là Cao Hành Kiện , không được nói tới rầm rộ như Mạc Ngôn vì họ Cao đã định cư tai Pháp rồi . Người ta nói nhiều tới Mạc Ngôn vì Mạc ở trong nước , viết lề trái (!) và vẫn được chính quyền cho đi nhận giải ! Ông lại còn tuyên bố xin chính quyền trả tự do cho Lưu Hiểu Ba , kẻ là cái gai mà chính quyền muốn nhổ bỏ !
Người ta nghi ngờ Mạc là người của chính quyền vì Mạc đi đậy đi đó , nhận giải này giải kia và sách in tự do , bán rất chạy , chứ không như Soljenitsine bị rất nhiều khó dễ , và bị cấm xuất cảnh đi nhận giải .
Ở trong nước thì Mạc được nhiều người khen và được Trương Nghệ Mưu dựng tác phẩm của ông thành phim .
TRong một nước mà các trí thức ( đặc biệt là các nhà văn ) hị nhòm ngó , soi bói rất kỹ từ thể xác tới ... tâm hồn ( ông Mộ Dung Tuyết Thôn đã từng than : " Khi Văn Chương Bị Thiến " , thì một nhà văn dám viết lên một tác phẩm lớn để phản kháng đáng cho ta muôn vàn trân trọng .
Bỏ qua chuyện người ta áp đặt Mạc vào lề phải hay lề trái , chỉ tính chuyện những tác phẩm của ông phong phú về lượng và tuyệt vời về chất đủ để ông là người đứng đầu Trung Quốc và lĩnh giải Nobel .
Tôi đọc gần 20 tác phẩm của Mạc : Đàn Hương Hình , Báu Vật Của Đời , Sống Đoạ Thác Đầy , Thập Tam Bộ , Trâu Thiến ( Ngưu ) , Con Đường Đau Khổ ( Lộ ) , Bạch Miên Hoa , Châu Chấu Đỏ ... thì thấy Mạc Ngôn quả là vĩ đại .
Người Âu rất thích Đàn Hương Hình , và hình như tác phẩm này được lưu ý trước nhất trong việc bình chọn . Tôi không phải là một nhà văn có tài và tôi cũng không thích cách viết , cách phê bình " tân văn học " hay " văn học tân hình thức " nên không thích Đàn Hương Hình bằng Báu Vật Của Đời ( Phong Nhũ Phì Đồn ) và Sống Đoạ Thác Đấy .
Trong những tác phẩm Vú Mẩy Mông Bự , Sổng Đoạ Thác Đấy , Trâu , Đường ... Mạc viết với một văn phong giản dị , trong sáng , nhưng toát lên một sự ứa máu mắt , rách lỗ tai , đứt từng khúc ruột của hàng tỷ người dân Trung Quốc .
Thân phận con người đến tận cùng của sự què quặt , đến biên giới khốc liệt cho bệnh hoạn tâm hồn . Hàng tỷ con người đâu biết tự do , dân chủ , nhân quyền là gì . Họ chỉ mong ( ao ước ) có được ngày hai bữa cơm lưng lửng và không bị chửi bới ... đánh đập ( hay không bị học tập ... phê bình ... vỗ tay ... )
Thân phận của một dân nhược tiểu ( hay Đại Cường , có 6000 năm lịch sử ) triền miên trong đói rét , bệnh tật , nhục nhã và ... bị bắt phải ngớ ngẩn , ngu đần , dễ uốn nắn ( Lỗ tấn nói : " dân tộc ta có hai hạng người : hạng làm nô lệ và hạng muốn làm nô lệ mà chẳng được " )
Ôi ! Khi người ta dói như cào , cấu trong lòng , đói mờ mắt , đói run chân tay ...( bị bắt buộc mà không còn cách nào chống đối được ) năm này qua năm khác thì còn đâu niềm tự trọng , phẩm giá , nhân cách ...
Một cô bé hơn mười năm mới được ăn thịt ( chỉ là vài miếng nhỏ ) tháy có da có thịt , đẹp đẽ hơn lên
Một cô trí thức thành thị đi theo cách mạng , đói mờ mắt đến nỗi chạy theo anh coi bếp hiến thân để được ăn cái bánh bao
Một em bé ở thôn Na Oa bị xẻ ra ăn thịt trước mắt mọi người
Một ông lão làm thôn , xã , chỉ vì thèm miếng giái trâu thiến mà không được ăn nên đã thù hằn người kia
Một anh kia thấy người ta bày tượng lãnh tụ lăn lóc bên đường để bán , bèn mua lấy , kiếm sơi giây đeo lên cổ để sớm tối chiêm ngưỡng , bị người ta quy tội phản động vì ... dám treo cổ lãnh tụ lên ( dĩ nhiên tội phản động phải xử chết ) ...
Ôi những chuyện không thể cười , không thể khóc mà nước mắt nó chỉ có thể chảy xuống tim , xuống bụng , lên tim ... mà thôi ! Còn hơn là hình ảnh nửa khóc nứa cười của ông Nguyễn Mạnh Tường !
Những truyện của Mạc Ngôn cũng như những truyện của Lý Nhuệ , Giả Bình Ao , Dư Hoa , khiến tôi nhớ tới những tác phẩm cổ điển : Nho Lâm Ngoại Sử , Quan Trường Hiện Hình Ký , Những Chuyện Quái Dị Hai Mươi Năm Gần Đây .
Mỗi lần đọc Mạc Ngôn tôi lại thấy khá là mệt ( Truyện Đàn Hương Hình ghê quá , đọc mệt quá , tôi lại lướt nhẹ vì ... sợ đau tim ) Tôi lại nhớ tới một nhà phê bình Pháp nói phim Cyclo ( đạo diễn Pháp , quay tại Việt Nam ) hay quá vì xem xong ta thấy ... mệ rã rời ! Hay là ngày nay người ta lại muốn bắt chước văn hào đời Đường : Ngữ bất kinh nhân tử bất an !
Ở Việt Nam , Mạc Ngôn được nhiều người biết đến . Tôi không biết người ta đọc Mạc nhiều vì nghe lời đồn , tò mò , hay mua về trưng ở phòng khách cho ... oai !!! Đó là chưa kể những người không hề đọc nhưng thích nói tới Mạc , bàn luận về Mạc ... Buồn thay ... số người này không ít đâu !!!
Khi Mạc Ngôn được giải No bel thì lại rộ lên người khen , người chê và ... có người khen nhưng lại nói Mạc Ngôn còn nợ Việt Nam một điều . Đó là người ta nói tới cuốn Ma Chiến Hữu .
Người ta bảo Mạc Ngôn nói về cuộc chiến biên giới 1979 cho Trung Quốc là có chính nghĩa > Mạc Ngôn ca tụng chủ nghĩa anh hùng cách mạng của Trung Quốc .
Tôi cho là đa số đều không biết đọc sách . Nếu đọc Mạc Ngôn nhiều thì sẽ thấy ông không ca tụng chiến tranh , không vơ vào chính nghĩa cho phe mình nước mình (!) , ông không hề ca tụng anh hùnh (!)
Nếu ca tụng anh hùng thì ông đã chẳng nhạo báng Mao Trạch Đông như thế ! Đã chẳng coi " Thời đại Mao Trạch Đông là thời đại tồi tệ " như thế !
Ông nói về thông tin chính thức , thông tin của chính quyền như thế không có nghĩa rằng ông tin như thế , ông nghĩ như thế .
Nhân vật ra trận biên giới được công nhận anh hùng không có nghĩa là Mạc công nhận anh hùng
Anh ta nghe tiếng súng đối phương , sợ quá , chổng mông lên chạy , bị trúng đạn địch , chết trong tư thế chổng mông ! Người ta bèn vẽ vời lên là anh ta chổng mông lên đỡ đạn cho bạn ! Thế là anh hùng ! Thế là tô vẽ lên đều đều ! Một sự nhạo báng như thế mà người ta không nhận ra , người ta nghĩ Mạc Ngôn ca tụng anh hùng !
Chính Mạc Ngôn , trong cuốn Tự Bạch đã nói rằng : trong truyện của tôi không có nhân vật chính , không có anh hùng , không có .....
Không hiểu sao người ta vẫn nói Mạc Ngôn ca tụng anh hùng? Phải chăng người ta không biết đọc sách ?
Hiện tôi chỉ thấy hai người biết đọc Ma Chiến Hữu là nhà văn Vũ Ngọc Tiến , tác giả những truyện Âm Bản Chiến Tranh , Vị Phồn Thực , Chù Mìn Phủ và Tôi , và nhà văn Bảo Ninh , tác giả Nỗi Buồn Chiến Tranh !
Chẳng lẽ mà ít người biết đọc như vậy sao ?
Ôi cụ Nguyễn Trãi ôi ! Trí Thức như sao buổi sớm ! Người biết đọc như lá mùa Thu !
Chân Diện Mục
ngoài Mạc Ngôn ra , nên đọc :
-Cao Hành Kiện
- Lý Nhuệ
- Giả Bình Ao
- Dư Hoa
- Tân Tử Lăng
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét